Δευτέρα 15 Νοεμβρίου 2010

Τι είναι η ευτυχία (στην Κύπρο);

Ο Αριστοτέλης είχε πει ότι πράξη κάνουμε έιναι για να έρθουμε πιο κοντά στην ευδαιμονία (ευτυχία). Δηλαδή δεν υπάρχει ανιδιοτελής πράξη. Ότι κάνουμε είναι για το δικό μας συμφέρον. Για παράδειγμα, δουλεύουμε για να πάρουμε λεφτά για τα χρησιμοποιήσουμε για κάποιο σκοπό που θα μας κάνει ευτχισμένους. Στην Κύπρο όμως κάπου χάσαμε το νόημα. Δουλέυουμε για να πάρουμε λεφτά...και μέτα; Τι τα κάνουμε; τα μαζεύουμε, τα μαζεύουμε και μετά επιδή δεν ξέρουμε τι να τα κάνουμε για να πάμε πιο κοντά στην ευδαιμονία, τα επιδικνύουμε αγοράζοντας ακριβά αυτοκίνητα, που τα παρκάρουμε στα πεζοδρόμια μποροστά που το cafe, κτίζουμε σπιταρώνες με 10 υπνοδωμάτια για τζοιμούνται οι καθαρίστριες και λοιποί που φροντίζουν το σπίτι... Και υπάρχει η ψευδαίσθηση, ότι τώρα που έχω πολλά(!?), είμαι ευτυχισμένος.
Κι όμως η ευτυχία δεν βρίσκεται στα πράγματα που σε περιβάλλουν αλλά σε αυτό που είναι μέσα σου. Πρέπει να την βρούμε ψάχνοντας τον εαυτό μας, τα αισθήματα μας, τις πράξεις μας, το τι είμαστε και προς τα που πορευόμαστε. Το τελευταίο είναι και το πιο σημαντικό αφού η ευτυχία δεν είναι μια στάσιμη κατάσταση, ένα αποκτήσιμο αγαθό, τώρα το έχω και δεν το χάνω, αλλά πηγάζει από τη συνεχή αναζήτηση και εξέλιξη του εαυτού μας προς το καλύτερο.
Μπορείς να πεις ότι είσαι ευτυχισμένος; Αν είσαι, θα είσαι και σε λίγα λεπτά, αύριο, σε 10 χρόνια;

19 σχόλια:

  1. Ωραίο ποστ! Συμφωνώ σε όλα. Στην Κύπρο από ότι φαίνεται έχουμε "χάσει την μπάλα" που λένε και στην Ελλάδα. Πάμε κόντρα σε πάρα πολλές αξίες που σε πιο ανεπτυγμένες χώρες θεωρούνται αυτονόητες και τηρούνται (ή αλλιώς, δεν υιοθετούμε αξίες που θα έπρεπε να υιοθετούμε και τηρούμε άλλες λανθασμένες).

    Παραδείγματα:
    Στην Κύπρο ακόμα "είσαι" αυτά που κατέχεις και αυτοί που γνωρίζεις και όχι αυτά που γνωρίζεις. Δηλαδή η κοινωνία σε αποδέχεται μόνο αν κατέχεις υλικά αγαθά ή αν γνωρίζεις τους κατάλληλους ανθρώπους και όχι αν έχεις μόρφωση, παιδεία κλπ. Άρα, όλοι θα ριχτούν στην μάχη για την απόκτηση όσο περισσότερων υλικών αγαθών μπορούν, αφού αυτά θα τους εξασφαλίσουν θέσεις σε μια «καλή» κοινωνία, ηλιθίων, στην οποία κακώς θέλουν να συμμετάσχουν εξαρχής αφού όλα αυτά που προσφέρει είναι πλασματικά.

    Στην Κύπρο ο κόσμος ιδιαίτερα σε μεγαλύτερες ηλικίες δεν έχει ωραίες ασχολίες, hobbies που λέμε. Η ζωή του Κυπραίου είναι η οικογένεια του και η δουλειά του. Αυτό εννοείται δεν είναι κακό, απεναντίας είναι πολύ καλό όταν όμως γίνεται με μέτρο. Δηλαδή ναι να δουλέψει κάποιος να μεγαλώσει τα παιδιά του, να τα σπουδάσει κλπ, αλλά κάποια στιγμή θα πρέπει να τα αφήσει να παλέψουν τα ίδια και αυτός να επεμβαίνει σε περιπτώσεις ανάγκης και δυσκολιών. Ναι να τα χαίρεται αλλά να μην αποτελούν εμμονή για αυτόν, ώστε όταν αυτά πάνε να ζήσουν μόνα τους να μην ξέρει τι να κάνει και να πέφτει σε κατάθλιψη. Οπότε, το αποτέλεσμα είναι να μην τα αφήνουν να φύγουν να παν να κάμουν την ζωή τους, καταπιέζοντας έτσι και τα ίδια τα παιδιά τους.

    Επίσης, το ότι ο περισσότερος κόσμος μέχρι πρόσφατα δεν ασχολείτουν με ενδιαφέρον πράγματα (τέχνη, σπορ, διάβασμα κλπ) φαίνεται και από την κουλτούρα μας. Μιλώ γενικά για την Κυπριακή πραγματικότητα, σίγουρα υπάρχουν και εξαιρέσεις. Το εθνικό μας σπορ είναι το κυνήγι, ενώ το μοναδικό πράγμα που είμαστε άπιαστοι είναι το φαί. Τρώμε όχι όταν ή επειδή πεινούμε, αλλά επειδή πλήττουμε. Την Κυριακή για παράδειγμα, ο Κυπραίος δεν έχει κάτι καλύτερο να κάνει, πλήττει, οπότε πάει να κάνει την σούβλα του και να φάει με φίλους. Δεν λέω, καλές οι συνάξεις με φίλους και το ψήσιμο της σούβλας (εν έχει λάθος όπως και να το δούμε), αλλά όταν γίνεται τόσο συχνά και με τόσο ζήλο όσο γίνεται στην Κύπρο, ε κάτι δεν πάει καλά. Το φαί γίνεται αυτοσκοπός. Πόσες φορές να πάει ο Κυπραίος στις θάλασσες και τα βουνά του? Τα έχει δει όλα αμέτρητες φορές. Η πλήξη έρχεται γρήγορα, οπότε η παραδοσιακή σούβλα έρχεται σαν ένα επιπλέον κίνητρο για την εξόρμηση. Ε κάποια στιγμή, η σούβλα γίνεται το μόνο κίνητρο για την εξόρμηση. Το φαί γίνεται πλέον ο κύριος σκοπός του ταξιδιού, και μάλιστα σε έναν τόπο όπως η Κύπρος ο οποίος είναι τόσο μικρός που σε ταξίδια δεν χρειάζεται να ανησυχούμε για το φαϊ. Τελικά, το φαϊ έρχεται σαν μέσω απόδρασης από την πλήξη, σαν μέσω προς την ικανοποίηση και ευτυχία, κάτι που βέβαια δεν ισχύει στην πραγματικότητα επειδή δεν είναι παρά μια εφήμερη μικρή ικανοποίηση.

    Εδώ που τα λέμε, αν οι συνάξεις μετά σούβλας γίνονταν στην μορφή αρχαίων ελληνικών συμποσίων ως προς το περιεχόμενο, θα υπήρχε ενδιαφέρων επειδή ο κύριος σκοπός τους θα ήταν οι συζητήσεις για ωραία θέματα και όχι μόνο το φαί. Α και η ομόνοια και το αποέλ δεν είναι ωραίο θέμα 

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Εντελέχεια το ονομάζει ο Αριστοτέλης.
    Κατά τα άλλα μας καλύπτει πλήρως ο φίλος από πάνω μου!
    Πάρακατω τι κάμνουμεν έν' το θέμα. Τζαι νομίζω εν δύσκολα τα πράματα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. @ Aurora

    Εντελέχεια λέει ο Αριστοτέλης είναι γενικά ο τελικός σκοπός που βρίσκεται εσωτερικά στο κάθετι. Στον άνθρωπο, αυτό ο σκοπός, κατά τον Αριστοτέλη, είναι η ευδαιμονία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Αουρόρα ο καθένας ζει σύμφωνα με τις δικές του αξίες. Εμείς τι θα μπορούσαμε να κάνουμε αν οι άλλοι ζουν με λάθος αξίες, εκτός από το να λέμε την άποψη μας και όπου "πιάσει"? Πιστεύω τίποτε. Μάλιστα, κάποιος που θα προσπαθήσει να αλλάξει κάτι, θα αντιμετωπίσει και αντιστάσεις και πόλεμο, επειδή τα κατεστημένα δύσκολα αλλάζουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Κουνούπι, εννοείς αυτοσκοπός, φαντάζομαι.
    Δεν διαφωνώ, stewie. Αλλά δεν είναι λίγο κουραστικό αυτό; Εσύ δλδ μοιάζεις να μην κουράζεσαι, και καλά κάνεις, αλλά ξέρω γω...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Αν μιλήσουμε γενικά για την ευτυχία (όχι μόνο στην Κύπρο), η γνώμη μου είναι ότι δεν υπάρχει πραγματική απόλυτη ευτυχία, αλλά μόνο πραγματική απόλυτη δυστυχία. Δηλαδή ενώ θα μπορούσε κάποιος να είναι πραγματικά δυστυχισμένος (για διάφορους λόγους), δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι ευτυχισμένος με την πραγματική έννοια της λέξης, ίσως με μικρές στιγμιαίες εξαιρέσεις. Αυτό συμβαίνει επειδή η ζωή είναι τέτοια που ποτέ δεν είμαστε ικανοποιημένοι με κάτι, πάντα παλεύουμε για κάτι, πάντα θέλουμε να πολεμούμε κάποιον, ζηλεύουμε τον άλλο και αυτά που δεν έχουμε κ.ο.κ. Κανείς δεν απλώνει στην καρέκλα λέγοντας: οκ, τωρά είμαι ευτυχισμένος! Γιατί αυτό? Μα επειδή έρχεται η πλήξη και τα διαλύει όλα, αφήνοντας την αίσθηση της δυστυχίας και πάλι. Οπότε βρίσκουμε νέα βάσανα και νέες προκλήσεις, νέα πράγματα να κάμνουμε νομίζοντας ότι θα είμαστε ευτυχισμένοι, μέχρι να τα βαρεθούμε και αυτά και να μπούμε σε νέο κύκλο, μια από τα ίδια δηλαδή.

    Θα μπορούσαμε να πούμε ότι υπάρχει ευτυχία αν την δεχόμασταν σαν την απουσία της δυστυχίας, που όμως είναι λάθος ορισμός, επειδή όποιος δεν είναι δυστυχισμένος δεν σημαίνει ότι είναι ευτυχισμένος. Τώρα στα πιο πάνω που είπαμε για την Κύπρο, μάλλον δεν ψάχνουμε να βρούμε την ευτυχία αλλά το πώς να ζήσουμε μια καλή γεμάτη ζωή με αυτό-εξέλιξη όπως λέει το κουνούπι. Οπότε αν έρθουμε και πούμε ότι μια καλή και γεμάτη ζωή με συνεχή αυτό-εξέλιξη προς το καλύτερο είναι όσο πιο κοντά μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος στην ευτυχία, τότε ναι έχει νόημα να προσπαθήσουμε να φτάσουμε στην ευτυχία, και άρα αυτό που λέει η αουρόρα ισχύει: τι να κάμουμε για την Κύπρο?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Αγαπητέ γάτε, σωστά συνδέεις τη μη ικανοποίηση με την απουσία της ευτυχίας. Ακόμη η γνώμη μου είναι ότι όπως δεν υπάρχει η απόλυτη ευτυχία, δεν υπάρχει και η απόλυτη δυστυχία, αλλά υπάρχουν συνεχώς μεταλλαγές από τη μία κατάσταση στην άλλη, υπάρχουν ακόμη στιγμές που συνυπάρχουν οι δύο καταστάσεις.
    " η ζωή είναι τέτοια που ποτέ δεν είμαστε ικανοποιημένοι με κάτι"? Δηλαδή δεν είσαι ποτέ ικανοποιημένος με αυτά που κάνεις, ούτε με αυτό που είσαι, ούτε με τον τρόπο που σκέφτεσαι; Ίσως να έχεις σκοπό να γίνεις καλύτερος, αλλά αυτό δεν αναιρεί την ικανοποίηση σου για την πορεία που έχεις διαλέξει και ακολουθήσει. Ίσως να βρίσκεις και ικανοποίηση πριν ακόμα πετύχεις τον σκοπό που έχεις βάλει αλλά στην πορεία κατάκτησης του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Απόλυτη δυστυχία μπορεί να υπάρξει αν πραγματικά κάποιος βρεθεί σε μια κατάσταση που ο θάνατος θα είναι σωτηρία. Αλλιώς, αν υπάρχει τρόπος να ζήσει αξιοπρεπώς τότε μάλλον δεν μιλάμε για απόλυτη δυστυχία.

    Όσο για την ικανοποίηση, ναι, στιγμιαία ικανοποίηση και ευτυχία μπορεί να υπάρξει, αλλά μετά? Αυτό στο οποίο αναφέρεσαι πιο πάνω είναι αν κατάλαβα καλά η αυτοπραγμάτωση, δηλαδή αν νοιώθεις ότι έχεις πετύχει κάποια πράγματα στην ζωή σου και αν είσαι ικανοποιημένος από αυτά σου τα επιτεύγματα. Δεν θα σου πω για μένα προσωπικά, δεν είμαι εγώ το θέμα εδώ, αλλά γενικά έχεις δίκαιο, αυτό είναι ένας - αν όχι ο μόνος - λόγος να είσαι ικανοποιημένος σε μια πιο μόνιμη βάση, και άρα πολύ κοντά στην ευτυχία. Από την άλλη όμως, είναι αυτό αρκετό για να είναι ευτυχισμένος κάποιος? Και αν δεν το καταφέρει, σημαίνει δεν θα μπορέσει ποτέ να είναι ευτυχισμένος?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Τι είναι η ευτυχία; τι νιώθει κάποιος που είναι ευτυχισμένος;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Στην Κύπρο? Ότι ούλλοι θωρούν τον! χαχαχαχα :P

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. συμφωνώ απόλυτα με στούι ότι δεν υπάρχει απόλυτη ευτυχία και ότι μόλις έρθει η πλήξη αρχίζει και πάλι ο κύκλος. Δυστυχώς ή ευτυχώς είναι η φύση μας.

    Σκεφτείτε ότι υπάρχει ολόκλρη επιστήμη που μελετά τα θέλω μας.
    Ο ορισμός των Οικονομικών λέει:
    "Economics examines how people use their scarce resources to satisfy their unlimited wants".

    προσέξτε εκεί που λέει "wants". δεν λέει "needs"!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. σπάσαμε τα ρεκόρ στα σχόλια! πολύ ενδιαφέρον θέμα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. το ότι ούλλοι θωρούν το δεν είναι αίσθημα... είναι μια κατάσταση. Τζίνος τι νιώθει; Μια στιγμιαία "ικανοποίηση", ότι τάχα έχει κάποια αξία; Άρα παλι η λέξη κλειδί πάει στην ικανοποίηση... που από μόνη της λέξη παραπέμπει και στην ικανοποίηση που μας δίνει το σεξ (ναι ναι τζιαι η αυτοϊκανοποίηση stewie!)
    Στην Κύπρο έχουμε την ψευδευτυχία και την ευτυχοφάνεια... που ούλλοι νομίζουν ότι εν καλα έτσι που ένει τζιαι προσπαθουν να το δείξουν σε ΟΥΛΛΟΥΣ ότι έτσι ενει...μόλις μπουν σπίτι όμως, μαλλώνουν με την γυναίκα τζια τα κοπελλούθκια, μάχουνται να δουν πως εννα ξεχρεώσουν, και στην καλύτερη περίπτωση, απλώνουν πάνω στο καναπέ τζιαι παρακολουθούν την ζωή τους να λέιφκει σιγά σιγά..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Cartman, πολύ καλός ο ορισμός! Γιαυτό και οι πιο συνετοί άνθρωποι, καταλαβαίνοντας ότι τα θέλω του ανθρώπου είναι αστείρευτα, προσπαθούν να περιορίσουν τα δικά τους ώστε να μπορέσουν να ζήσουν μια πιο χαρούμενη και χωρίς βάσανα (όσο γίνεται) ζωή.

    Κουνούπι εν για πλάκα που είπα ότι εν ευτυχία το ότι ούλλοι θωρούν τον, αν και ο Κυπραίος το γουστάρει τρομερά να τον θωρούν. Οπότε για αυτόν μπορεί να είναι ευτυχία να περνά από την μακαρίου με το BMW του. Που βέβαια ΔΕΝ είναι. Οπότε ερχόμαστε σε κάτι άλλο: είναι η ευτυχία υποκειμενική? Δηλαδή αν κάποιος νοιώθει καλά με το να έχει bmw και να τον θωρούν, και αν αυτός ο κάποιος δηλώνει ευτυχισμένος, πρέπει να τον πιστέψουμε και να πούμε ότι για αυτόν η ευτυχία είναι η ικανοποίηση που νοιώθει όταν τον θωρούν μέσα στην bmw? Η πρέπει να μην το δεχτούμε και να του πούμε ότι η ικανοποίηση που νοιώθει είναι επιφανειακή, στιγμιαία και ευφημερη (εν καλά που το λέω?) και ότι ποτέ δεν θα καταφέρει μέσω αυτού να γίνει πραγματικά ευτιχισμένος?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. Νομίζω η ευτυχία είναι κάπως υποκειμενική. Ναι, ο άλλος μπορεί να νιώθει πλήρης με ρούχα, παπούτσια, τσάντες, αυτοκίνητα και σπίτια. Από την άλλη "μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι". Νομίζω ότι αν δεν έχεις νουν κοκκονόσυκο, κάποια στιγμή δεν θα είσαι πλήρης με αυτά. Αλλά αν έχεις (νουν κοκκονόσυκο);
    Ο καθένας ορίζει τη δική του ευτυχία. Για μένα είναι η πληρότητα. Συναισθημάτων και εμπειριών.
    Σόρι που είμαι ασυνήθιστα λακωνική, αλλά έπηξα στη δουλειά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. Αουρόρα έχεις δίκαιο. Μπορεί κάποιος "λλίος" να νοιώθει πλήρης με υλικά αγαθά και ψέυτικη κοινωνική εικόνα, αλλά αυτό το "πλήρης" θα το ονόμαζες ευτυχία? Προσωπικά πιστεύω ότι ούτε αυτοί νοιώθουν πραγματικά πλήρης, απλά δεν έχουν το μυαλό και την παιδεία να το αντιληφθούν και μάχονται να επιβιώσουν μέσα στα "θέλω" τους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. Αυτή είναι και η μεγάλη μου απορία εμένα. Ακόμα δεν έχω απάντηση. Αν το αντιλαμβάνονται ή όχι. Αν ναι, τότε υπάρχει "αντικειμενική" ευτυχία. Αν όχι, τότε πρόκειται για υποκειμενική κατάσταση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Βασικά ΄το ότι δεν νοιώθουν πλήρης σε σημείο ευτυχίας νομίζω εν φανερό από το ότι δεν είναι ευτυχισμένοι, συνεχώς θέλουν παραπάνω. Εξάλου εν αδύνατο να είσαι ευτυχισμένος όταν αυτά που σε κάνουν ευτυχισμένο εξαρτώνται α) από τους άλλους - επειδή δεν τους ελέγχεις και β) από υλικά πράγματα επειδή αυτά παλιώνουν, χάνονται, φθείρονται και δεν είναι πραγματικά δικά σου.

    Άρα και νου παπουτσόσικο να έχουν αποκλείεται να είναι ευτυχισμένοι με αυτά τα πράγματα

    ΑπάντησηΔιαγραφή